Kino rdzenne to wspólna nazwa filmów podejmujących tematykę dotyczącą rdzennych (tubylczych) mieszkanek i mieszkańców rozmaitych zakątków Ziemi – od Arktyki po tropiki – a przede wszystkim filmów realizowanych przez przedstawicieli i przedstawicielki rdzennych ludów.
Dekolonizacja i emancypacja, rodzina i natura, tradycja i sztuka to tylko wybrane tematy, które poruszają. Tworzą swoje dzieła w rodzimych, nierzadko ginących językach. Opowiadają własne historie.
Program:
Piątek 23.06.2023, godz. 18:00 – Otwarcie festiwalu | Pokaz filmu „Dotknąć Obrazu”
Reżyseria: Olga Blumczyńska, Barbara Ostrowska
Produkcja: Polska, 2021
Czas trwania: 30 min.
Pochodząca z Kaszub etnografka wraca w swoje rodzinne strony, by przyjrzeć się ludowej religijności. Dobrze zna ją z domu, ale odcina się od niej w dorosłym życiu. Poznaje młodych Kaszubów stojących przed wyzwaniem ratowania tradycji pokłonów i tańca ze świętymi obrazami. Przygotowują się oni do pielgrzymki, podczas której będą dźwigać na swoich barkach ponad stukilogramowy obraz. Niemoc fizyczna oraz konieczność uczenia się tradycji z YouTube’a uświadamiają im, jak trudne czeka ich zadanie.
Dokument stanowi część projektu badawczego poświęconego kaszubskiemu pokłonowi feretronów, realizowanego w Oddziale Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku.
Film zdobył pierwsza nagrodę w kategorii Best Short Feature na festiwalu antropologicznym SVA Film & Media Festival w USA.
Informacje szczegółowe
Reżyseria i scenariusz: Olga Blumczyńska, Barbara Ostrowska
Zdjęcia: Barbara Ostrowska, Sławomir Witek, Wojciech Ostrowski, Olga Blumczyńska, Robert Włodarski, Przemysław Snopek
Muzyka: Radosław Kruszyna
Dźwięk: Piotr Pastuszak, Olga Blumczyńska, Barbara Ostrowska, Robert Włodarski, Studio Ton
Montaż: Agata Cierniak
Obsada: Natalia Kleina, Angelika Czoska, Nina Kaźmierczak, Anna Zielecka, Mariola Baranowska, Dominika Dopke, Amelia Przytulska, Emilia Plichta, Paulina Kreft, Paweł Zaborowski, Adrian Olender, Robert Literski, Błażej Bottcher, Małgorzata Kleina, Katarzyna Kleina, Marek Kłosowski, Mateusz Kubiszewski, Olga Blumczyńska (głos)
Producent: Muzeum Narodowe w Gdańsku
Sobota 24.06.2023, godz. 18:30
Prelekcja Maciej Gil: „Opowiadacze ekranowych historii. Wprowadzenie do kina rdzennego”
Pokaz filmu „Fast Horse”
Reżyseria: Alexandra Lazarowich
Produkcja: Kanada 2018
Czas trwania: 14 min.
Indiańska sztafeta, której tradycja sięga być może nawet paru wieków wstecz, nazywana jest najbardziej ekstremalnym sportem w Ameryce Północnej. Jeździ się na oklep, a koni dosiada z biegu. W prestiżowych zawodach w Calgary po raz pierwszy startuje drużyna Old Sun z plemienia Siksika. Szefuje jej doświadczony Allison RedCrow, a jeźdźcem jest młody Cody Big Tobacco.
Pokaz filmu „Joe Buffalo”
Reżyseria: Amar Chebib
Produkcja: Kanada 2020
Czas trwania: 16 min.
Joe Buffalo od dzieciństwa nie miał łatwo. Należy do ostatniej generacji przedstawicieli First Nations doświadczonych opresyjnym państwowym systemem edukacji, czyli niesławnymi „szkołami z internatem dla dzieci rdzennych mieszkańców Kanady”. Będąc dorosłym, zaznał uzależnienia od alkoholu, spędził też jakiś czas w więzieniu. Aż odkrył deskorolkę. Wkrótce stał się legendą. I postanowił upomnieć się o swoje dziedzictwo.
godz. 20:00 – Pokaz filmu „Żarliwy” („Ablaze”)
Reżyseria: Tiriki Onus, Alec Morgan
Produkcja: Australia 2022
Czas trwania: 81 min.
Gdy został ojcem, Tiriki Onus, śpiewak operowy, poczuł potrzebę odkrycia swoich korzeni. W dodatku natrafił na tajemniczy film sprzed ponad półwiecza, który prawdopodobnie nakręcił jego dziadek, William „Bill” Onus, wywodzący się z plemienia Yorta Yorta/Wiradjuri animator kultury i aktywista, a być może także pionier rdzennego kina. Wyruszamy w podróż w czasie i przestrzeni, wgłąb australijskiego interioru i historii rodzącego się w latach 40. XX wieku ruchu walki o prawa obywatelskie Aborygenów.
Niedziela 25.06.2023, godz. 17:30
Wykład Przemek Rydzewski: “Krytyczny widz_ka – co widać w kinie dokumentalnym”
godz. 18:00 – Pokaz filmu „Historjá – szwy dla Laponii” („Historjá – stygn för Sápmi”)
Reżyseria: Thomas Jackson
Produkcja: Szwecja 2022
Czas trwania: 89 min.
Britta Marakatt-Labba jest malarką, hafciarką i aktywistką. Urodziła się w rodzinie hodowców reniferów. Przedstawiający kosmogonię i historię Saamów dwudziestoczterometrowy wyhaftowany fresk jest jej nagłośniejszą pracą. Artystka czuje niezwykle silną więź z krainą, z której się wywodzi. Jednak ta kraina szybko się zmienia. Ocieplenie klimatu widać tu gołym okiem.
godz. 20:00 – Pokaz filmu „Sumé: brzmienie rewolucji” („Sume: Mumisitsinerup nipaa”)
Reżyseria: Inuk Silis Høegh
Produkcja: Grenlandia / Dania / Norwegia 2014
Czas trwania: 73 min.
Członkowie Sumé jako pierwsi śpiewali w języku grenlandzkim. Wprowadzili do rodzimej mowy takie słowa jak „rewolucja” czy „ucisk” i zainspirowali aktywistów do próby wyrwania Kalaallit Nunaat spod duńskiego panowania. Film opisuje rewolucję lat 70. XX wieku i wpływ rockowej grupy na historię największej wyspy świata. To niezwykły portret rdzennej ludności stawającej do walki o odzyskanie własnego głosu i tożsamości kulturowej po 250 latach kolonizacji.
Festiwal Filmów Rdzennych “Etnomatograf” odbywał się w ramach projektu „Schronienie – klimat, migracje, dziedzictwo”, który jest współfinansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2014-2021 oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu „Kultura”, Działanie 2 „Poprawa dostępu do kultury i sztuki”.
Poprzedni